Współpraca z rodzicami dziecka poszkodowanego
Kiedy wyobrazimy sobie, że przemoc dotknęła nasze własne dziecko, łatwiej będzie nam zrozumieć emocje i postawy rodziców dzieci poszkodowanych. Współpraca z nimi ma istotne znaczenie dla całej sprawy, dlatego warto zadbać o ich zaufanie i przekonanie, że dziecko będzie w szkole bezpieczne.
Powinniśmy przede wszystkim poinformować rodziców o sytuacji dziecka w szkole. Najlepiej, jeśli wychowawca szczerze o tym powie a rodzic będzie mógł podzielić się swoimi spostrzeżeniami czy obawami. Czasem taka rozmowa wnosi do sprawy nowe i przydatne elementy (np. to, że w poprzedniej klasie dziecko miało podobny problem a wychowawca nie reagował).
Należy wyjaśnić rodzicom, co wiemy o sytuacji przemocy i przede wszystkim jak zamierzamy temu zaradzić. Przedstawić, co już zrobiono w tej sprawie i jakie są dalsze plany. Nauczyciel może również dać rodzicom wskazówki, jak pomóc dziecku lub polecić różne materiały do przeczytania (np. o asertywnej obronie).
W trakcie spotkań i rozmów z rodzicami poszkodowanego ucznia warto:
- Wyjaśnić dokładnie rodzicom, co wiemy o przemocy, przedstawić sytuacje, pokazać nasze notatki. Rodzice mogą przekonać się, że zależy nam na przerwaniu przemocy, kiedy zobaczą nasze zaangażowanie.
- Przedstawić jasno swoje stanowisko w tej sprawie – brak zgody na krzywdzenie w klasie.
- Wskazać, jakie normy i zasady obowiązujące w szkole powinny chronić ich dziecko i które z nich zostały złamane przez sprawców.
- Uświadomić rodzicom możliwość zgłoszenia zdarzenia na policję – rodzice mają prawo do tej informacji.
- Wykazać troskę o ich samopoczucie.
- Opowiedzieć bardzo dokładnie, jakie działania zamierzamy podjąć i czemu one służą. Informować na bieżąco o kolejnych podejmowanych krokach.
- Wyjaśnij rodzicom, jakie konsekwencje zostaną zastosowane wobec sprawców.
- Poprosić o cierpliwość i czas na działanie. Rodzice mogą domagać się szybkich ruchów ; ”Zróbmy zebranie w klasie i przemoc się skończy”. Warto im pokazać, że kontrolujemy sytuację i chcemy działać rozważnie i ostrożnie dla dobra ich dziecka. Takie szybkie zebrania rodzicielskie przynoszą wiele zamieszania i negatywnych emocji a mało potrzebnych rozwiązań.
- Pokazać rodzicom pewne zachowania dziecka czy jego nawyki, które mogą być drażniące dla innych dzieci. Jeśli chcemy, aby przemoc się skończyła warto również wziąć je pod uwagę i spróbować wyeliminować.
- Pomyśleć wspólnie z rodzicami, jak można pomóc dziecku, co mogą zrobić sami rodzice. W wielu szkołach pedagog lub psycholog prowadzą zajęcia, które mogłyby wesprzeć dziecko lub samych rodziców.
- Poprosić o współpracę, ustalić, jak często będziemy się kontaktować i w jaki sposób.
- Wysłuchać uważnie, jakie pomysły mają sami rodzice i czego oczekują od wychowawcy czy szkoły. Omówić wspólnie możliwość ich realizacji.
Czasem wychowawca w rozmowie z rodzicami skupia się głównie na zachowaniach poszkodowanego i próbuje wskazać je jako bezpośrednią przyczynę przemocy.
Pamiętajmy, nawet jeśli zachowania ucznia są drażniące czy prowokujące, nikt nie ma prawa go krzywdzić. Te zachowania nie mogą być usprawiedliwieniem dla przemocy. Warto o nich opowiedzieć rodzicom, aby mogli pomóc dziecku je zmienić. Mogą skorzystać w tym celu z pomocy pedagoga czy psychologa. Jednak ważne jest, aby szkoła podjęła wobec sprawców działania, które powstrzymają przemoc.
Postawy rodziców w dużej mierze zależą od naszej pracy; zwłaszcza od rzetelnego wyjaśnienia i uzgodnienia zasad postępowania na początku roku szkolnego jak również od pierwszej rozmowy z nimi w sprawie przemocy. Kiedy rodzice widzą, że wychowawcy zależy na rozwiązaniu problemu, że ma on konkretny plan i jest zdecydowany w tym, co robi, zwykle taka współpraca układa się pozytywnie. Jeśli rodzice czują, że szkoła próbuje obwiniać ich i ich dziecko za przemoc sytuacja staje się coraz trudniejsza. Nie wolno nam zranić uczuć rodzica, szukając przyczyn przemocy w jego postawie czy domowych kłopotach.
Pamiętajmy!
Szkoła ma obowiązek przedstawić rodzicom plan działania w sprawie przemocy.
Jeśli tego nie zrobimy w rzeczowy i wiarygodny sposób, rodzice mają prawo odwołać się do władz (szkoły czy kuratorium). Wielu rodziców po pierwszym spotkaniu z wychowawcą, które w ich poczuciu niewiele wniosło do sprawy przemocy, pisze list do władz kuratorium z prośbą o pomoc.
Ważne!
W niektórych przypadkach, kiedy sytuacja jest trudna i budzi wiele emocji, warto nasze działania dokładnie omówić z rodzicami. Nie znaczy to, że mamy z nich zrezygnować, w ten sposób uspokoimy wiele obaw czy wątpliwości rodziców. Mają prawo do tej wiedzy.
Jeśli chcemy rozmawiać z klasą o sytuacji przemocy – pokażmy rodzicom, co chcemy w ten sposób osiągnąć i jak taka rozmowa będzie wyglądać.
Jeśli będziemy prowadzić zajęcia w klasie na temat przemocy – wyjaśnijmy, jaki mają charakter, aby rodzice nie obawiali się, że ich dziecko zostanie zaatakowane na forum klasy.
Jeśli chcemy, aby dziecko spotykało się ze szkolnym pedagogiem – opowiedzmy, czego będą dotyczyć te spotkania.
Jeśli zmierzamy do spotkania ze sprawcą – zapewnijmy rodziców, że jest to dobrze zaplanowane i przygotowane spotkanie oraz że posłuży rozwiązaniu naszego problemu.
Jeśli chcemy zorganizować zebranie wszystkich rodziców, aby uczulić ich na problem przemocy w klasie – uprzedźmy rodziców o naszym pomyśle, wyjaśnijmy cel spotkania i przygotujmy ich do tego. Mogą odmówić udziału w takim spotkaniu z obawy na ataki ze strony innych rodziców lub własne emocje.
Jeśli zmierzamy do spotkania z rodzicami sprawców – przygotujmy obie strony.